Bozuk harddiskten veri kurtarma yaparken bunlara dikkat edin
Hard disklerin bozulması hassas verilerinin kaybolmasına, çalışma dosyalarının silinmesine ve önemli kişisel dosyaların yok olmasına neden olup, kullanıcılar için birçok sorun yaratabiliyor. Hard diskleri çalışmadığı için paniğe kapılan kullanıcılar, emin olmadan attıkları yanlış adımlar nedeniyle verilerinin kurtarılma ihtimalini tamamen ortadan kaldırabiliyor.
Peki böyle bir durumla karşılaşan kullanıcılar en çok hangi hataları yapıyor? Veri Kurtarma Hizmetleri Genel Müdürü Serap Günal, kullanıcıları hard disk bozulmalarında kaçınmaları gereken şu 8 davranışa karşı uyardı:
1- DİSKİ KULLANMAYA DEVAM ETMEK
Hard disklerle ilgili yapılan en yaygın hata, bozulmalarının ardından kullanılmaya devam edilmeleri oluyor. Bu durum, kurtarılması istenen verilerin üzerine yenilerinin yazılması başta olmak üzere, var olan fiziksel bozulmaların derecesinin artmasına yol açacak ciddi sorunlara sebep olarak, verilerin geri kazanılma olasılığını büyük ölçüde düşürüyor.
2- DİSK BÖLÜMLERİNİ YENİDEN OLUŞTURMAK
Diskteki hasarlı kısımlar için yeni bir bölümlendirme yapmak, verilerin üzerine yazılmasına yol açarak veri kurtarma sürecini başarısız kılıyor. Zira hasar gören ama aslında o zamana kadar kalıcı olarak silinmemiş veriler, bu tür yanlış bir bölümlendirme ile geri getirilemeyecek şekilde zarar görmüş oluyor.
3- VERİ KURTARMA YAZILIMI ÇALIŞTIRMAK
Kolayca erişilebilen ücretsiz veri kurtarma yazılımlarının kullanılması, sık başvurulan ancak aslında güvenilmemesi gereken bir seçenek. Bu tür yazılımlar, fiziksel hasarlı disklerde işe yaramayacağı gibi, disk üzerinde fazladan oluşabilecek aşınma ve yıpranmalar nedeniyle hasarın miktarını artırarak diski tamamen bozabiliyor. Bu yazılımlara başvurmak durumu daha da kötüleştirebiliyor.
4- DİSK BİRLEŞTİRMEK
Sabit diskte parçalanmış dosyaları bilgisayar üzerinden birleştirmeye çalışmak, diskin daha fazla çalışmaya ihtiyaç duymasına ve ısınma gibi sorunların ortaya çıkmasına sebep oluyor. Disk birleştirme ayrıca hasarlı olmayan blokların yanlışlıkla silinmesi, kaybolması ya da formatlanmasıyla sonlanabiliyor.
5- DİSKİ ISITMAK, SOĞUTMAK VEYA DARBE UYGULAMAK
Çoğu kullanıcının sahip olduğu, bozulan bir diskin dondurulma veya ısıtılma yoluyla düzeltilebileceği fikrinin tamamen yanlış olduğunu dile getiren Serap Günal, dondurma işleminin disk içerisinde nem oluşturabileceğini, ısıtmanın ise verileri saklayan manyetik tabakaya zarar vereceğini ifade ederken, diske vurmanın da çeşitli iç mekaniklere zarar vereceğinin altını çiziyor.
6- DİSKİ AÇMAK
Sadece uzmanlar tarafından tozsuz ortamda açılması gereken disklerin kullanıcılar tarafından açılıp düzeltilmeye çalışılması, bulunulan mekandaki toz parçacıklarının, ısı veya nem değişiminin, plakada oluşabilecek yeni çiziklerin ya da başka faktörlerin kalıcı hasar yaratmasına sebep oluyor.
7- FORMAT ATMAK
Bir hard diskte sorun oluştuğunu algılayan cihazlar, otomatik bir mesaj yayınlayarak kullanıcılardan diski formatlamasını isteyebiliyor. Kullanıcıların bu gibi komutları gözü kapalı bir şekilde dinlemesi, verileri kurtarma şansını düşürüyor. Bu tip disklere format atmak, mevcut hasarlı diskiniz için bir başka veri kaybı cephesi daha açıyor.
İstatistiklere göre her 100 format isteyen bozulmuş diskten 85’ine, ‘format at’ komutuna rağmen, okuma/yazma kafası hasarlı olması sebebiyle zaten format atılamıyor. Kalan 15’i de şanssız olarak tanımlanıyor. Hasarlı kafaya bir iş daha yaptırılarak var olan veri de ortadan kaldırılıyor. Düzgün çalışmayan diske format atmak, işletim sistemi kurup veri kurtarma programlarıyla veriyi geri çağırmaya çalışmak çok sık karşılaşılan yanlışlardan biri olarak öne çıkıyor.
8- KART DEĞİŞİMİ VEYA KART ÜZERİNDE MÜDAHALE
“Kart (PCB) değişimi yapılan disk çalışır” fikrinin, kulaktan kulağa yayılan yanlış bir bilgi olduğuna değinen uzmanlar, son derece tehlikeli bulunan bu değişimin denendiği, orijinal kart üzerindeki Rom-Chip’inin söküldüğü veya lehimlemelerin yapıldığı disklerde veri kurtarma şansının büyük ölçüde azaldığına dikkat çekiyor.
